Lời thoại không khắc phục hết sạn của phim

Tuy nhiên, nhà sản xuất chủ động đề xuất điều chỉnh một số lời thoại để tránh gây hiểu nhầm, liên tưởng. Những hoạt động và lời thoại nhắc đến Nghĩa Hòa Đoàn và Thiên Địa Hội theo lý giải của nhà làm phim là hội nhóm tập hợp bởi một số người dân lao động sinh sống chủ yếu ở Sóc Trăng, Bạc Liêu, Long Xuyên, không liên quan đến phong trào có nguồn gốc tại Trung Quốc.

Thiên Địa Hội cũng như Nghĩa Hòa Đoàn trong phim Đất rừng phương Nam chỉ được những người dân yêu nước ở Nam Kỳ lúc đó mượn tên gọi để hoạt động độc lập ở Việt Nam. Vì thế, nhà sản xuất đề xuất chỉnh sửa thành Chính Nghĩa Hội, Nam Hòa Đoàn. Cục trưởng Cục Điện ảnh cho rằng đó là thiện chí của nhà làm phim.

Nhà sản xuất cũng đưa dòng chữ “Bộ phim lấy cảm hứng từ tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi” lên ngay đầu phim, nhằm làm rõ về sự thay đổi mốc thời gian so với tác phẩm văn học.

Tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi lấy dấu mốc Nam Bộ năm 1945, tuy nhiên bộ phim lấy cảm hứng từ tiểu thuyết đã lựa chọn mốc thời gian sớm hơn, khoảng 1920-1930. Thời kỳ này các tổ chức yêu nước ở Nam Bộ còn rời rạc, chưa có sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản. Câu chuyện của bé An được xây dựng đậm chất phiêu lưu hơn, gắn với những nhân vật mang màu sắc kiếm hiệp như Út Lục Lâm, Võ Tòng…/.

Đánh giá của chuyên gia

Ngay sau khi “Đất rừng phương Nam” ra rạp, nhiều khán giả khen ngợi phim: “Phim quá đẹp, nội dung không như bản truyền hình nhưng giải trí vừa đủ”; “Tôi quá xúc động khi nhạc phim vang lên, mọi người xem xong không về mà ở lại vỗ tay, hát theo nhạc phim”; “Tôi nghĩ phim giải trí tốt, diễn viên diễn xuất cũng tốt”…

Bên cạnh đó, một số người cho rằng tác phẩm đã xuyên tạc lịch sử khi đề cao vị thế Thiên Địa Hội, trang phục của người Hoa, không phải của người miền Nam ngày xưa. Họ nhận định: “Phim đề cao Thiên Địa Hội và Nghĩa Hòa Đoàn, hạ thấp vai trò Việt Minh, xuyên tạc lịch sử”; “Tôi đề nghị hội đồng kiểm duyệt xem xét cấm chiếu phim này”; “Phim lật sử mà cũng được duyệt, đổi tên thành Đất rừng Trung Hoa”

Tiến sĩ Hà Thanh Vân viết bài dài trên trang mạng xã hội Facebook, có đoạn trích: “Thật ra bộ phim với chuyện lấy “Thiên Địa Hội” làm chủ đạo thế này thì đã thoát ly xa khỏi nguyên tác. Vậy cách tốt nhất để cho dư luận khỏi chỉ trích là đổi tên phim thành “Thiên Địa Hội ở Nam Kỳ”, vì bé An trong phim cũng có đất diễn mấy đâu, toàn thấy là Út Lục Lâm (Tuấn Trần đóng) hay anh Tiều (Tiến Luật đóng) đi mãi võ.

Nhưng cũng nên lưu ý là gọi anh Tiều có ý bảo là anh ấy người Tiều (Triều) Châu. Thưa rằng các gánh “Sơn Đông mãi võ” thì đều là người Sơn Đông nên mới chết danh và cụ Nguyễn Hiến Lê có viết điều này rất rõ.

Tuy nhiên, cá nhân tôi cho rằng đây là một phim giải trí không phải là phim lịch sử, việc ê-kíp hư cấu để tạo ra kịch tính cho câu chuyện là có thể hiểu được. Vấn đề quan trọng là cách chúng ta hư cấu có tạo ra sự đồng thuận với cảm xúc khán giả có hiểu biết về lịch sử vùng đất, hay là chúng ta đi ngược lại với những gì thuộc về lịch sử của vùng đất đó. 

Do đó, chúng ta không cần quá soi xét, nhất là khi đây cũng không phải là một phim lịch sử. Chưa kể về mặt tư liệu lịch sử, tôi cho rằng chúng ta cũng chưa có một hệ thống quy chuẩn nhất định về trang phục của các thời kỳ một cách tường minh, để từ đó dựa vào đó mà soi chiếu với phục trang của các nhân vật trong phim”.

Đất rừng phương Nam dù có thành công về phòng vé nhưng đây vẫn là tác phẩm điện ảnh còn có quá nhiều vấn đề. Công chúng nhìn nhận dưới góc độ lịch sử thì không ổn, góc độ giải trí cũng ở mức tầm tầm chưa xứng để mua xuất vé cao tiền như thế.

Ms Tiên (TH)