TTSK – Cập nhật khẩn: Chiều 7/10, đập thủy điện Bắc Khê 1 (Lạng Sơn) bị vỡ một phần do mưa lớn, nước tràn hạ du. Chính quyền đã di dời toàn bộ dân, chưa có thiệt hại về người.
Ngày 7/10/2025, tại xã Kim Đồng, huyện Tràng Định cũ – tỉnh Lạng Sơn, đập thủy điện Bắc Khê 1 bất ngờ bị vỡ một phần do mưa lớn kéo dài, khiến nước tràn xuống hạ du. Chính quyền địa phương đã khẩn trương di dời người dân đến nơi an toàn. Rất may, đến thời điểm hiện tại, chưa ghi nhận thiệt hại về người.
Sự cố bất ngờ tại Bắc Khê 1
Theo thông tin từ Sở Công Thương Lạng Sơn, vào khoảng 14 giờ chiều 7/10, phần thân đập của thủy điện Bắc Khê 1 (xã Tân Tiến, huyện Tràng Định cũ) xuất hiện vết nứt lớn, sau đó lan rộng thành đoạn vỡ dài khoảng 5–10 m gần khu vực cửa xả. Nước từ hồ chứa nhanh chóng tràn ra ngoài, gây lo ngại nguy cơ ngập úng vùng hạ du.
Đập Bắc Khê 1 là công trình đập đất, dung tích hồ chứa khoảng 4 triệu mét khối nước, công suất phát điện khoảng 2,4 MW, được đưa vào vận hành vài năm gần đây. Sự cố lần này được cho là xuất phát từ áp lực nước quá lớn sau nhiều ngày mưa to liên tục do hoàn lưu bão số 11 – Matmo.
Di dời khẩn cấp người dân vùng hạ du
Ngay sau khi phát hiện sự cố, UBND tỉnh Lạng Sơn cùng các lực lượng chức năng đã huy động tối đa nhân lực, phương tiện để ứng phó. Khoảng 200–300 hộ dân thuộc các thôn nằm trong vùng nguy hiểm đã được di chuyển lên khu vực cao, đảm bảo an toàn tuyệt đối.
Công tác di dời diễn ra nhanh chóng, có sự phối hợp của công an, bộ đội và dân quân tự vệ. Các khu vực tập trung dân được bố trí lương thực, nước uống, chăn màn và nhu yếu phẩm cần thiết để tạm ổn định cuộc sống.
Theo báo cáo nhanh từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, chưa có thiệt hại về người; một số thiết bị, vật liệu xây dựng tại khu vực đập có thể bị hư hỏng nhẹ.
Triển khai ứng phó và khắc phục sự cố
Chiều cùng ngày, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp cùng đoàn công tác đã trực tiếp đến hiện trường để chỉ đạo xử lý. Bộ cũng phối hợp với Bộ Công Thương, Sở Công Thương Lạng Sơn và chính quyền địa phương tiến hành đánh giá kết cấu đập, kiểm tra hiện trạng hồ chứa, đồng thời ngăn dòng chảy tạm thời để tránh vỡ lan rộng.
Các địa phương vùng hạ du được đặt trong tình trạng cảnh báo cao, chủ động kê cao tài sản, sơ tán gia súc, gia cầm khỏi khu vực ven suối, sẵn sàng ứng phó nếu lượng nước tiếp tục dâng. Lực lượng cứu hộ vẫn túc trực suốt đêm để theo dõi mực nước và áp lực dòng chảy.
Mưa lớn tiếp diễn, nguy cơ còn tiềm ẩn
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, trong 24 giờ tới, khu vực Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Giang (cũ) và vùng Đông Bắc vẫn có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to.
Lượng mưa ghi nhận tại trạm Mẫu Sơn đạt 205 mm, Quyết Thắng 195 mm, nhiều khu vực khác vượt ngưỡng cảnh báo.
Mưa lớn khiến nguy cơ sạt lở đất, ngập lụt cục bộ và vỡ đập nhỏ, hồ chứa thủy điện gia tăng. Bộ Nông nghiệp & Môi trường và Bộ Công Thương đã yêu cầu toàn bộ các chủ hồ đập trên địa bàn miền núi phía Bắc rà soát, kiểm tra an toàn công trình, đặc biệt là các đập đất quy mô nhỏ tương tự Bắc Khê 1.
Cảnh báo và khuyến nghị
Sự cố tại thủy điện Bắc Khê 1 cho thấy tính cấp bách của việc giám sát, bảo dưỡng định kỳ các đập thủy điện nhỏ, nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu, mưa bão bất thường.
Các chuyên gia cho rằng, cần xây dựng hệ thống cảnh báo sớm và phương án sơ tán cụ thể cho người dân ở vùng hạ du, đảm bảo không để xảy ra tình huống bị động như trước đây.
Đồng thời, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân không chia sẻ hoặc lan truyền thông tin chưa kiểm chứng trên mạng xã hội để tránh gây hoang mang, mà nên theo dõi thông báo chính thức từ Chính quyền tỉnh và Bộ Nông nghiệp & Môi trường.
Đến tối 7/10, tình hình tại khu vực thủy điện Bắc Khê 1 (Lạng Sơn) đã tạm ổn định. Nước trong hồ giảm dần, dòng chảy hạ du được kiểm soát. Chính quyền địa phương vẫn tiếp tục giám sát nghiêm ngặt, sẵn sàng phương án ứng cứu khẩn cấp nếu thời tiết xấu trở lại.
Sự cố này là lời nhắc nhở mạnh mẽ về việc đảm bảo an toàn hồ đập và công trình thủy điện nhỏ, đồng thời là bài học quý giá cho công tác phòng chống thiên tai trong mùa mưa bão.
Maika (TH)
