TTSK
– Người Mỹ đang đổ xô đi mua xe điện trong năm 2025, trước khi chính sách ưu đãi thuế liên bang hết hiệu lực. Bên cạnh đó, giá pin giảm, hạ tầng sạc mở rộng và nhận thức “xanh” gia tăng đã tạo nên làn sóng tiêu dùng mới, làm thay đổi toàn cảnh ảm đạm ngành ô tô Mỹ trong năm nay.
Hàng triệu người Mỹ đang ồ ạt mua xe điện trước thời hạn ưu đãi thuế. Liệu đây là bước ngoặt thật sự hay chỉ là “cơn sốt tạm thời”?
Cơn sốt xe điện lan khắp nước Mỹ
Chưa bao giờ các đại lý ô tô tại Mỹ lại chứng kiến cảnh tượng khách hàng xếp hàng dài như hiện nay. Trong nhiều bang, lượng xe điện (EV) bán ra tăng vọt chỉ trong vài tháng gần đây.
Nguyên nhân chính: ưu đãi thuế liên bang trị giá 7.500 USD dành cho xe điện mới sắp hết hiệu lực vào cuối năm 2025. Nhiều người tiêu dùng đổ xô mua để kịp hưởng lợi trước khi chính sách kết thúc.
Các chuyên gia gọi đây là “hiệu ứng mua vội trước khi cửa sổ thuế khép lại”, tương tự làn sóng từng xảy ra khi Mỹ điều chỉnh thuế nhà ở và năng lượng tái tạo.
Ưu đãi thuế – động lực lớn nhất
Chính phủ Mỹ từ lâu sử dụng tín thuế EV để khuyến khích chuyển đổi sang năng lượng sạch. Tuy nhiên, năm 2025 là mốc kết thúc một số chương trình hỗ trợ. Điều này khiến người dân có tâm lý “mua ngay kẻo lỡ”.
Theo dữ liệu từ The Verge và Axios, lượng xe điện bán ra trong quý III/2025 tăng tới 35% so với cùng kỳ, trong khi doanh số xe xăng giảm nhẹ. Các mẫu xe như Tesla Model Y, Hyundai Ioniq 5 hay Ford Mustang Mach-E đều rơi vào tình trạng “cháy hàng”.
Một đại lý ở California chia sẻ:
“Chúng tôi bán hết sạch xe điện trong vòng hai tuần. Người mua biết rõ đây là cơ hội cuối để nhận tín thuế đầy đủ.”
Giá pin giảm – xe điện ngày càng “dễ tiếp cận”
Không chỉ ưu đãi thuế, yếu tố công nghệ cũng góp phần thúc đẩy cơn sốt này. Giá pin lithium-ion toàn cầu giảm gần 20% so với năm 2024, khiến giá bán xe điện giảm tương ứng.
Theo Business Insider, các hãng như Tesla, Hyundai, và GM đã tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giúp chi phí sản xuất EV rẻ hơn nhiều so với giai đoạn đầu. Điều này biến EV từ “xa xỉ phẩm công nghệ” thành sản phẩm phổ thông trong tầm với của người Mỹ trung lưu.
Hạ tầng sạc mở rộng – xóa bỏ rào cản lớn nhất
Một trong những lý do khiến nhiều người từng ngại mua EV là thiếu trạm sạc. Tuy nhiên, chương trình NEVI (National Electric Vehicle Infrastructure) đang thay đổi điều đó.
Hàng nghìn trạm sạc mới được lắp đặt trên khắp các tuyến cao tốc và khu dân cư, giúp việc sạc xe trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.
Các nghiên cứu tại California và Texas cho thấy:
Cứ mỗi 1% số trạm sạc công cộng tăng, doanh số EV tại khu vực đó cũng tăng trung bình 0,3–0,5%.
Hạ tầng được mở rộng chính là chìa khóa giúp người tiêu dùng an tâm chuyển đổi.
Tâm lý “xanh” và thay đổi thói quen tiêu dùng
Nhiều người Mỹ, đặc biệt là giới trẻ và tầng lớp trung lưu ở đô thị, ngày càng quan tâm đến môi trường. Xe điện, với hình ảnh “thân thiện với khí hậu”, trở thành lựa chọn thể hiện trách nhiệm và phong cách sống mới.
Theo khảo sát của Pew Research Center, khoảng 33% người Mỹ cho biết họ “nghiêm túc cân nhắc” mua xe điện trong vài năm tới.
Sự lan tỏa này cũng được thúc đẩy bởi các hãng xe tung chiến dịch truyền thông mạnh mẽ, biến việc sở hữu EV trở thành “biểu tượng của người tiêu dùng hiện đại”.
Leasing (thuê dài hạn) – lựa chọn linh hoạt
Ngoài việc mua đứt, nhiều người Mỹ chuyển sang hình thức leasing xe điện (thuê theo năm). Hình thức này cho phép họ hưởng ưu đãi thuế dễ hơn, chi phí đầu vào thấp và đổi xe khi công nghệ mới ra mắt.
Một khảo sát tại Boston cho thấy số người chọn thuê EV tăng 42% so với năm ngoái, đặc biệt ở nhóm khách hàng trẻ dưới 35 tuổi.
Nhưng liệu “cơn sốt” này có bền vững?
Các chuyên gia cảnh báo rằng sự tăng trưởng hiện tại mang tính ngắn hạn, chủ yếu nhờ ưu đãi thuế. Khi chính sách kết thúc, nhu cầu có thể giảm mạnh.
Axios dự đoán doanh số EV có thể sụt 20–25% vào năm 2026 nếu không có hỗ trợ mới. Bên cạnh đó, chi phí bảo dưỡng pin và giá bảo hiểm vẫn cao hơn xe xăng, khiến nhiều người còn do dự.
Tuy vậy, nếu các hãng xe tiếp tục hạ giá, cải tiến pin và mở rộng hạ tầng sạc, thị trường sẽ tự ổn định ở mức bền vững hơn.
Xu hướng tương lai – EV không chỉ là trào lưu
Dù “cơn sốt” hiện nay có thể tạm thời, nhưng nó là dấu hiệu cho thấy người Mỹ đã chấp nhận xe điện như một phần tất yếu của tương lai.
Các hãng xe lớn đang đầu tư hàng tỷ USD để sản xuất pin tại Mỹ, mở rộng trạm sạc, và phát triển dòng xe điện giá rẻ. Chính phủ liên bang cũng đang xem xét chính sách hậu ưu đãi, tập trung vào hỗ trợ hạ tầng thay vì giảm thuế trực tiếp.
Theo dự báo, đến năm 2030, xe điện có thể chiếm 25–30% tổng doanh số ô tô mới tại Mỹ — gấp 4 lần so với hiện tại.
Làn sóng người Mỹ đổ xô mua xe điện là sự giao thoa giữa chính sách – công nghệ – nhận thức xã hội.
Nó phản ánh bước ngoặt trong lịch sử ngành ô tô Hoa Kỳ, khi người tiêu dùng chuyển dần từ động cơ đốt trong sang năng lượng sạch.
Tuy “cơn sốt” này có thể hạ nhiệt sau khi ưu đãi thuế kết thúc, nhưng hạt giống về lối sống xanh, công nghệ điện hóa và hạ tầng tương lai đã được gieo trồng — và chắc chắn sẽ tiếp tục phát triển mạnh trong thập kỷ tới.
Maika (TH)