TTSK
– Tập luyện thể lực thường xuyên là một thói quen cần thiết với tất cả mọi người ở mọi lứa tuổi, đặc biệt là các vận động viên. Bên cạnh đó, việc cung cấp đúng, đủ các chất dinh dưỡng và hydrat cũng rất cần thiết. Bằng việc tuân theo các nguyên tắc cơ bản về chế độ dinh dưỡng, chúng ta sẽ đạt được trạng thái tốt nhất trước, trong và sau khi tập luyện cũng như thi đấu.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ quá trình tập luyện thể thao. Không chỉ cung cấp năng lượng cần thiết mà còn giúp cơ thể phục hồi, phát triển và đạt hiệu quả tối ưu.
Tuy nhiên, việc xây dựng một chế độ ăn uống phù hợp cho từng cá nhân là vô cùng cần thiết, bởi nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: cơ địa, loại hình vận động và mục tiêu tập luyện. Dưới đây là 3 nguyên tắc cơ bản mà bạn nên nắm vững.
1- Cung cấp năng lượng
Trong quá trình vận động, glycogen được dự trữ trong cơ và gan sẽ là nguồn năng lượng chính cung cấp cho cơ thể. Tuy nhiên, nguồn glycogen này có giới hạn nhất định. Việc tập luyện cường độ cao kéo dài sẽ nhanh chóng tiêu hao hết lượng glycogen dự trữ, dẫn đến tình trạng mệt mỏi, giảm hiệu suất và khả năng hoạt động.
Để duy trì năng lượng và cải thiện hiệu suất tập luyện, việc bổ sung carbohydrate là vô cùng cần thiết. Carbohydrate cung cấp nhiên liệu cho cơ bắp, giúp duy trì mức đường huyết ổn định. Nên ưu tiên các loại carbohydrate có trong ngũ cốc nguyên hạt (gạo lứt, yến mạch), rau củ (khoai lang, khoai tây), đậu và trái cây. Bên cạnh đó, protein cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và phục hồi cơ bắp, còn chất béo cung cấp năng lượng dự trữ.
Protein góp ích trong việc xây dựng và phục hồi cơ bắp, đồng thời tham gia vào nhiều quá trình quan trọng khác trong cơ thể. Nhu cầu protein của mỗi người phụ thuộc vào mức độ hoạt động thể chất. Vận động viên thường cần lượng protein cao hơn để đáp ứng nhu cầu xây dựng và phục hồi cơ bắp.
Chất béo là nguồn năng lượng bền vững, đặc biệt hữu ích cho các hoạt động kéo dài. Chất béo có hai loại chính: chất béo bão hòa và chất béo không bão hòa.
Chất béo không bão hòa, có nhiều trong dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt và cá béo, được coi là “chất béo tốt”, giúp bảo vệ tim mạch và hỗ trợ chức năng não. Ngược lại, chất béo bão hòa, có nhiều trong thịt đỏ và các sản phẩm từ sữa nguyên kem, nên hạn chế vì có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Để có một chế độ dinh dưỡng cân bằng, nên kết hợp các loại thực phẩm giàu protein như thịt nạc, cá, trứng, sữa, đậu và các loại hạt. Đồng thời, ưu tiên sử dụng các loại dầu thực vật như dầu ô liu, dầu đậu nành và bổ sung các loại hạt vào bữa ăn hàng ngày. Tùy thuộc vào mục tiêu tập luyện và đặc điểm cơ thể, bạn có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để xây dựng một chế độ ăn phù hợp.
2- Duy trì sự cân bằng chất dinh dưỡng
Vitamin và khoáng chất là những chất cần thiết hỗ trợ cơ thể chuyển hóa năng lượng và phục hồi sau khi tập luyện. Ví dụ, canxi và vitamin D giúp xương chắc khỏe,sắt hỗ trợ quá trình vận chuyển oxy, còn các vitamin nhóm B đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa năng lượng. Thiếu hụt các vi chất dinh dưỡng có thể làm giảm đáng kể hiệu suất tập luyện và tăng nguy cơ chấn thương.
Bên cạnh đó, nước đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc điều hòa nhiệt độ cơ thể và vận chuyển chất dinh dưỡng. Khi tập luyện, cơ thể mất nhiều nước qua mồ hôi, gây ra tình trạng mất nước. Mất nước nghiêm trọng có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe như kiệt sức, chuột rút, thậm chí ảnh hưởng đến khả năng nhận thức và làm giảm hiệu suất tập luyện.
Để ngăn ngừa tình trạng này, cần uống đủ nước trước, trong và sau khi tập luyện. Lượng nước cần thiết phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cường độ tập luyện, nhiệt độ môi trường và độ ẩm.
Ngoài nước lọc, bạn có thể bổ sung thêm các loại nước điện giải để bù lại lượng muối khoáng đã mất qua mồ hôi. Việc duy trì trạng thái đủ nước không chỉ giúp cải thiện hiệu suất tập luyện mà còn giúp bạn cảm thấy khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng.
3- Tăng cường phục hồi cơ thể
Để cơ thể sẵn sàng cho những buổi tập tiếp theo, việc phục hồi sau khi tập là vô cùng quan trọng. Bổ sung carbohydrate và protein ngay sau khi tập là cách giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi năng lượng và phục hồi lại các cơ bắp. Sau những buổi tập cường độ cao kéo dài, cơ thể cần được nạp đầy đủ năng lượng và protein trong vòng 1 giờ để phục hồi tối đa.
Trong 24 giờ tiếp theo, nên ưu tiên các thực phẩm giàu carbohydrate như gạo lứt, khoai lang, các loại đậu. Để tăng cường quá trình phục hồi, bạn nên bổ sung các thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như trái cây họ cam quýt, rau xanh đậm lá, các loại hạt.
Cuối cùng, đừng quên rằng giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi cơ thể. Hãy đảm bảo bạn ngủ đủ giấc để cơ thể có thời gian phục hồi hoàn toàn.
Dinh dưỡng đầy đủ không chỉ giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng mà còn là yếu tố quyết định hiệu suất tập luyện trong những lần tiếp theo. Việc bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu tập luyện một cách hiệu quả và bền vững.
Maika (TH)
TIN LIÊN QUAN
|