TTSK – Bão Matmo đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới sáng 6/10, nhưng hoàn lưu vẫn gây mưa lớn diện rộng ở Bắc Bộ. Cảnh báo lũ quét, sạt lở đất và ngập úng cục bộ.

🕓 Cập nhật sáng 6/10/2025

Sau khi hoành hành tại khu vực ven biển phía nam Trung Quốc, bão số 11 – Matmo đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trong sáng nay (6/10). Tuy nhiên, hoàn lưu sau bão vẫn đang ảnh hưởng mạnh đến khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ nước ta, gây mưa lớn kéo dài, tiềm ẩn nguy cơ lũ quét và sạt lở đất rất cao.

🌪️ Diễn biến mới nhất: Matmo chính thức suy yếu, vẫn còn nguy hiểm

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, vào lúc 7 giờ sáng ngày 6/10, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở khoảng 22,0 độ Vĩ Bắc – 107,1 độ Kinh Đông, trên đất liền tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc).

• Sức gió mạnh nhất gần tâm áp thấp đạt cấp 7 (50–61 km/h), giật cấp 9.

• Dự báo, trong 12–24 giờ tới, áp thấp nhiệt đới tiếp tục di chuyển theo hướng Tây – Tây Bắc với vận tốc khoảng 20–25 km/h và sẽ tan dần khi tiến sâu vào nội địa.

Dù suy yếu, nhưng theo các chuyên gia, không thể chủ quan, bởi hoàn lưu rộng của Matmo vẫn gây mưa lớn trên diện rộng tại nhiều tỉnh miền Bắc Việt Nam, đặc biệt là vùng núi và trung du.

🌧️ Mưa lớn bao phủ Bắc Bộ – Nguy cơ thiên tai cấp cao

🔹 Bắc Bộ mưa rất to, có nơi trên 300 mm

Dự báo từ Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cho thấy:

• Khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ (Lào Cai, Yên Bái, Tuyên Quang, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn, Quảng Ninh…) có mưa 100–200 mm, có nơi vượt 300 mm.

• Đồng bằng Bắc Bộ và Thanh Hóa: mưa vừa, có nơi mưa to đến rất to, lượng mưa 50–150 mm, cục bộ trên 200 mm.

• Hà Nội: có mưa vừa, mưa to, kèm dông; lượng mưa phổ biến 70–120 mm, có điểm trên 150 mm.

🔹 Cảnh báo lũ quét, sạt lở đất và ngập úng đô thị

Theo cảnh báo của Ban chỉ đạo quốc gia về Phòng chống thiên tai, mưa lớn kéo dài trên nền đất bão hòa có thể khiến:

• Lũ quét và sạt lở đất xảy ra ở vùng núi phía Bắc như Lai Châu, Sơn La, Lào Cai, Hà Giang, Yên Bái, Lạng Sơn, Quảng Ninh.

• Ngập úng cục bộ tại các đô thị lớn như Hà Nội, Hải Phòng, Ninh Bình, Nam Định – đặc biệt tại khu vực trũng thấp, nơi thoát nước kém.

• Gió mạnh, giật cấp 7–8 tại vùng ven biển Quảng Ninh, Hải Phòng trong vài giờ tới, gây nguy hiểm cho tàu thuyền nhỏ.

⚠️ Nguyên nhân Matmo suy yếu nhưng vẫn gây mưa lớn

Các chuyên gia nhận định, nguyên nhân chính khiến Matmo nhanh chóng suy yếu là do:

1. Tác động của khối không khí lạnh từ phía Bắc đã làm giảm năng lượng của bão khi áp sát bờ.

2. Địa hình phức tạp của bán đảo Lôi Châu và Quảng Tây (Trung Quốc) khiến hoàn lưu bão bị xé nhỏ.

3. Tuy nhiên, lượng ẩm dồi dào từ Biển Đông vẫn tiếp tục được đẩy vào nước ta, kết hợp với không khí lạnh, tạo thành dải hội tụ mạnh, dẫn đến mưa lớn kéo dài.

Đây là hiện tượng thường gặp khi bão suy yếu ngay sát biên giới nhưng hoàn lưu của nó vẫn lan sâu xuống miền Bắc Việt Nam, gây mưa lớn diện rộng, tương tự trường hợp bão Yagi và Bebinca trong những năm trước.

🚨 Các địa phương khẩn trương ứng phó

Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng chống thiên tai đã gửi công điện khẩn đến các tỉnh, thành phố: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Bắc Giang, Bắc Kạn, Tuyên Quang, Yên Bái, Lào Cai và Hà Giang, yêu cầu:

• Theo dõi chặt chẽ tình hình mưa, lũ, sạt lở, sẵn sàng sơ tán người dân khi cần thiết.

• Kiểm tra hệ thống hồ chứa, đập thủy điện, thủy lợi nhỏ; đảm bảo an toàn khi xả lũ.

• Tổ chức ứng trực 24/24h tại các điểm xung yếu.

• Cấm tàu thuyền nhỏ ra khơi, đặc biệt tại vùng biển Quảng Ninh – Hải Phòng đến khi có thông báo mới.

🧭 Người dân cần làm gì để phòng tránh rủi ro?

1. Hạn chế di chuyển qua khu vực đèo dốc, suối cạn, vùng có nguy cơ sạt lở cao.

2. Không trú mưa dưới gốc cây to, gần cột điện hoặc mái tôn.

3. Theo dõi liên tục bản tin thời tiết trên Đài truyền hình, ứng dụng dự báo hoặc trang web của Tổng cục KTTV.

4. Chủ động kiểm tra nhà cửa, mái che, hệ thống thoát nước trước khi mưa to.

5. Sơ tán tạm thời nếu nhận được cảnh báo lũ quét hoặc ngập lụt từ chính quyền địa phương.

📊 Dự báo tiếp theo: Mưa còn kéo dài đến giữa tuần

Theo các mô hình dự báo, hoàn lưu sau bão Matmo kết hợp với không khí lạnh yếu sẽ khiến:

• Mưa kéo dài đến hết ngày 7/10 tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.

• Từ ngày 8/10 trở đi, mưa giảm dần, song vẫn còn rải rác vài nơi.

• Khu vực Trung Trung Bộ có thể đón một đợt mưa mới khi gió Đông Bắc hoạt động mạnh trở lại.

Dù bão số 11 Matmo đã suy yếu thành áp thấp nhiệt đới, song rủi ro thiên tai vẫn hiện hữu. Các địa phương, đặc biệt là vùng núi phía Bắc và khu vực đồng bằng ven biển, cần duy trì cảnh giác cao độ, không chủ quan trong mọi tình huống.

“Matmo có thể đã tan, nhưng hệ lụy từ hoàn lưu của nó còn kéo dài – và mưa lớn chính là mối đe dọa thực sự,” chuyên gia khí tượng nhận định.

Maika (TH)